شیر گاو یکی از پرمصرفترین نوشیدنیهای جهان است که سرشار از مواد ضروری همچون مواد معدنی، ویتامین، هیدرات کربن و پروتئین است.
صرف شیر انرژی مورد نیاز بدن را تأمین کرده، استخوانها و دندانها را محکمتر کرده و ایمنی بدن را افزایش میدهد. همچنین در درخشان کردن پوست، کمک به کاهش وزن و کاهش استرس تأثیر داشته و فواید بی شمار دیگری دارد. محصولات فراوانی از شیر تهیه میشود که شامل خامه، کره، ماست و پنیر و سایر محصولات است. بر همین اساس کشورهای دنیا با استفاده از فناوری مدرن، تلاش کردهاند تولید شیر را افزایش دهند. پایگاه خبری دیلی رکوردز در گزارشی به بررسی ۱۰ کشور تولیدکننده بزرگ شیر در دنیا پرداخته که عبارتند از:
۱- آمریکا
آمریکا با تولید حدود ۹۲ میلیارد کیلوگرم شیر در سال، در صدر بزرگترین کشورهای تولیدکننده شیر در دنیا قرار دارد. این کشور همچنین بزرگترین مصرف کننده شیر و محصولات جانبی آن است و بنابراین همیشه بازار آمادهای برای محصولات لبنی است. برخی از بزرگترین ایالتهای دامپروری آمریکا، نیویورک، تگزاس، کالیفرنیا، ویسکانسین، مینه سوتا، پنسیلوانیا و آیداهو هستند. در این ایالتها، مزارع بزرگی با بیش از ۱۴ هزار رأس گاو و مزارع کوچکی با ۳۰ رأس گاو وجود دارد. در آمریکا تقاضای داخلی بالایی برای شیر و محصولات لبنی وجود دارد اما آمریکاییها بخشی از تولیدشان را به تایوان، چین، مکزیک، کانادا و عربستان سعودی صادر میکنند.
۲- هند
هند دومین تولیدکننده بزرگ شیر دنیاست و با تولید سالانه ۶۱ میلیارد کیلوگرم شیر، در حدود ۱۰ درصد از کل تولید جهانی سهم دارد. برخی از مناطق بزرگ تولیدی این کشور در واجستان، هاریانا، پنجات و آندراپرادش واقع شدهاند. بخشی از شیر تولیدی در هند، به مصرف داخلی میرسد و باقی آن به پاکستان، افغانستان، امارات متحده عربی، نپال و بنگلادش صادر میشود.
۳- چین
چین یکی از بزرگترین تولیدکنندگان ذرت، گندم، برنج، ماهی و سایر مواد غذایی در دنیا به شمار میرود و قرار گرفتن این کشور در میان بزرگترین تولیدکنندگان شیر تعجبی ندارد. چین با ۱۴ میلیون رأس گاو، سالانه ۳۶ میلیارد کیلوگرم شیر تولید میکند و این رقم با احداث بیش از ۱۰۰ هزار دامپروری از سوی دولت برای گسترش ظرفیت تولید و تأمین تقاضای رو به رشد داخلی، افزایش بیشتری پیدا خواهد کرد.
۴- برزیل
علاوه بر ورزشهایی همچون فوتبال، برزیل چندین دهه است که به عنوان یکی از بزرگترین تولیدکنندگان شیر در دنیا معروف است. این کشور ۳۵ میلیارد کیلوگرم ظرفیت تولید سالانه دارد. دولت برزیل با فراهم کردن مشوقهایی همچون تجهیزات مدرن برای بالا بردن تولید شیر و هزینههای پایین تولید، کشاورزان را به افزایش تولید تشویق میکند. عامل تأثیرگذار در تولید بالای این کشور، گاوهای نژاد Gir هستند که شیردهی بالایی دارند. صنعت شیر در برزیل صنعت مهمی به شمار میرود که بیش از یک میلیون برزیلی در آن اشتغال دارند.
۵- آلمان
آلمان بزرگترین تولیدکنندگان شیر در میان کشورهای اروپایی بوده و پنجمین کشور تولیدکننده بزرگ شیر در دنیا به شمار میرود. این کشور سالانه ۳۱.۲ میلیارد کیلوگرم شیر تولید میکند و علاوه بر گاو، حیواناتی شامل شتر، بز، گوسفند و بوفالو نیز در این کشور شیر تولید میکنند. عامل تولید بالای شیر در آلمان، تقاضای داخلی بالا برای مصرف شیر و محصولات لبنی است. همچنین کشاورزان آلمانی شیر را به قیمت خوبی به فروش میرسانند. با وجود تولید بالا، آلمان با چالشهایی همچون تغییرات جوی، کمبود نیروی کار ماهر و افزایش هزینههای زمین روبروست.
۶- روسیه
اگرچه روسیه تکنیکهای مدرنی که به افزایش تولید کمک میکنند به کار نگرفته است اما با تولید سالانه ۳۰.۴ میلیارد کیلوگرم، در میان بزرگترین کشورهای تولیدکننده شیر در دنیا جای گرفته است. تولید شیر در روسیه با وجود کاهش روزانه دام، سالیان متمادی ثابت مانده است. عمده شیری که در روسیه تولید میشود به مصرف داخلی میرسد و تقاضا به اندازهای بالاست که روسیه برای تولید بالاتر شیر، به سرمایهگذاری در چین اقدام کرده است.
۷- فرانسه
فرانسه همواره یکی از ثروتمندترین و قدرتمندترین کشورهای دنیا بوده و پایتخت آن پاریس به عنوان شهر مد معروف است اما علاوه بر مد، این کشور با تولید سالانه ۲۳.۷ میلیارد کیلوگرم شیر، دومین تولیدکننده بزرگ اروپایی و هفتمین تولیدکننده بزرگ جهان محسوب میشود. این کشور بیش از ۷۰ هزار دامدار دارد که بیش از ۳.۷ میلیون رأس دام دارند. عمده شیری که در فرانسه تولید میشود به محصولات لبنی تبدیل شده و به مصرف داخلی میرساند و باقی آن به کشورهایی نظیر آلمان و ایتالیا صادر میشود.
۸- نیوزیلند
نیوزیلند با تولید سالانه ۱۸.۹ میلیارد کیلوگرم شیر، از میان ۱۰ تولیدکننده بزرگ در رتبه هشتم قرار گرفته است. این کشور بیش از ۵ میلیون رأس گاو دارد که شمار آنها هر سال افزایش پیدا میکند. دامپروری در بخش شمالی این کشور تمرکز یافته است. نیوزیلند معمولاً محصولات لبنی همچون خامه، پنیر، شیرخشک و کره را به کشورهایی مانند مصر، عربستان سعودی، ژاپن و کره جنوبی صادر میکند. علاوه بر آب و هوایی مطلوب، عامل دیگری که تولید شیر در نیوزیلند را بالا برده است تلاشهای فراوان دولت این کشور برای سرمایه گذاری در فناوری جدید و پول خوبی است که کشاورزان برای محصول خود دریافت میکنند.
۹- ترکیه
اگرچه ترکیه در مقایسه با سایر کشورهای این فهرست، دام پروران کمتری دارد اما در رتبه نهم قرار گرفته است و با تولید سالانه ۱۶.۷ میلیارد کیلوگرم، صادرکننده بزرگ شیر و محصولات لبنی به بازار اروپا شده است. تولید بالای شیر در ترکیه به بهبود شیردهی و شمار گاوها در این کشور نسبت داده شده است. برخی از مناطق معروف این کشور برای تولید شیر، آیدین، بورسا، قونیه، کاناکاله، ازمیر، بوردور، ادرنه و تکیرداغ هستند.
۱۰- انگلیس
انگلیس سومین کشور تولیدکننده بزرگ شیر در اروپا است و سالانه حدود ۱۴ میلیارد کیلوگرم شیر تولید میکند که عمده آن به مصرف داخلی میرسد. این کشور این اواخر به واردات از کشورهای دیگر پرداخته است زیرا ۶۱ درصد از دام پروران این کشور کار خود را رها کردهاند.
کشورهایی که در این گزارش مورد بررسی قرار گرفتند بزرگترین تولیدکنندگان شیر در دنیا هستند. دولتها در این کشورها حمایت زیادی از دام پروران به عمل آوردهاند که در رشد صنعت آنها تأثیر بسزایی داشته است.